Oddechem do zdrowia

Ogromnym filarem, na którym opiera się nasze zdrowie jest Oddech. To tylko wdech i wydech, a buduje nasze kości, wiązki mięśni, krew, mózg i inne narządy, wpływa na nasze zdrowie dziś, jutro, za tydzień, za miesiąc, za rok, a nawet za dziesiątki lat od teraz.

Tak pisze w swojej książce ”Oddech” James Nestor i nazywa to „utraconą sztuką oddychania”, gdyż tak wiele z dzisiejszych nowych odkryć wcale nie jest nowych, mnóstwo technik oddechowych, ćwiczeń, terapii było już odkrytych setki, a nawet tysiące lat temu. Zostały stworzone, udokumentowane, zapomniane i odkryte ponownie w innej kulturze, w innym czasie, a następnie zapomniane ponownie i znów odkryte. I tak przez stulecia.

Uczyć się oddychać na nowo? Ćwiczyć oddechy? Po co?

Oddychanie jest nieodłącznym elementem naszej codzienności. Czynność ta jest przez nas szacunkowo wykonywana około 20 000 razy dziennie. Przy takich ilościach nie ma możliwości, żeby sposób w jaki oddychamy, nie miał wpływu na różne aspekty naszego życia. Od samopoczucia po tężyznę fizyczną, poprzez procesy kognitywne takie jak zapamiętywanie i możliwość osiągnięcia lepszego skupienia. Tak szerokie spektrum działania i świadomość jaką mamy nad tym kontrolę może znacząco podnieść jakość naszego życia.

Czy ilość oddechów na minutę jest ważna i jak to się ma do wieku człowieka?

Noworodek oddycha znacznie szybciej niż dorosły człowiek, z prędkością około 40 oddechów na minutę. Liczba ta spada z czasem. Niemowlęta wykonują już o 10 oddechów mniej, a małe dzieci oddychają około 25 razy na minutę, nastolatki 16-20, a dorośli 12-15 razy na minutę. Oczywiście dane te są tylko informacją ogólną, gdyż ilość oddechów będzie się zmieniać w zależności od sytuacji, w której znajduje się dana osoba. Wiadomo też, że przy intensywnym treningu oddech będzie przyspieszony, natomiast w trakcie odpoczynku – spowolni. Dane te pochodzą ze strony OsteoMedic, na której można poczytać więcej o oddechu.

JAKI JEST TWÓJ ODDECH?

CIĘŻKI
powyżej 15 oddechów na minutę

Ciężki oddech charakteryzuje się wdychaniem i wydychaniem powietrza przez usta, szybkim rytmem, nieregularnością, głośnymi dźwiękami, wyraźnymi ruchami klatki piersiowej, częstym wzdychaniem, ziewaniem, braniem głębokich oddechów podczas rozmowy, chrapaniem i bezdechem sennym. Jest to objaw, który może wskazywać na różne problemy zdrowotne i wymaga konsultacji w celu ustalenia jego przyczyny i odpowiedniego traktowania.

ZDROWY
poniżej 15 oddechów na minutę

Zdrowy oddech cechuje się wdychaniem i wydychaniem powietrza przez nos, powolnym i regularnym rytmem, cichym dźwiękiem, delikatnymi ruchami klatki piersiowej, wykorzystywaniem oddechu przeponowego, sporadycznym wzdychaniem i ziewaniem, spokojnym oddechem podczas rozmowy oraz cichym oddechem w nocy. Odpowiedni oddech jest kluczowy dla ogólnego stanu zdrowia i sprzyja utrzymaniu równowagi organizmu.

Czy wiesz jakie są korzyści oddychania przez nos?

1. Nawilża wdychane powietrze

2. Ogrzewa

3. Filtruje

4. Umożliwia wdychanie endogennego NO (tlenku azotu)

5. Zmysł zapachu (od razu czujemy zapach podczas wdechu)

6. Pozwala na prawidłową pozycję spoczynkową języka

7. Zmniejsza ryzyko bezdechów i chrapania

8. Zwiększa amplitudę ruchów przepony

9. Wywołuje 2 razy większy opór niż oddychanie przez usta (kiedy nie śpimy), czym zwiększa siłę przepony

10. Przy wydechu zwiększa poziom CO2

11. Zachowuje wilgoć podczas wydechu

12. Pozwala na długie żucie pokarmów z zamkniętymi ustami

13. Pomaga zachować odpowiednie napięcie mięśniowe w okolicy orofacjalnej dzięki domknięciu ust

14. Zachowuje wilgoć jamy ustnej – mniejsze ryzyko próchnicy zębów

15. Poprawia świadomość wizualno-przestrzenną

(VS – visuospatial)

16. Zwiększa pojemność płuc (poprzez większą aktywację przepony)

17. Ułatwia utrzymanie odpowiedniej postawy ciała

18. Masuje dno nosa i formuje prawidłowe podniebienie

19. Spowalnia tętno

20. Usprawnia krążenie

21. Zwiększa atrakcyjność naszego wyglądu

22. Synchronizuje aktywność elektryczną (zwiększa oscylacje) w korze węchowej, a także w ciele migdałowatym i hipokampie.

WDECH I WYDECH czy to takie ważne?

Czynność, którą wykonujemy najczęściej, bez której umieramy po kilku minutach to właśnie ODDECH czyli Wdech i Wydech, powtarzająca się sekwencja, która trwa bez przerwy od dnia narodzin. Większość z nas nie zauważa i nie docenia Oddechu, gdyż jest to coś oczywistego, coś co dostaliśmy od tak, za darmo, bez wysiłku i bez poświęcenia. Oddech był i jest z nami zawsze i wszędzie, więc po co nad nim pracować?

Czy wiesz, że zarówno tlen jak i dwutlenek węgla są potrzebne do oddychania?

Czy wiesz, że to od dwutlenku węgla zależy dotlenienie naszych komórek?

Czy wiesz, że oddech przez nos i oddech przez usta to nie to samo?

Czy wiesz, że oddech ma tyle wspólnego z życiem seksualnym co Viagra?

Czy wiesz, że oddechem możemy wpływać na układ nerwowy?

Dlaczego należy pracować nad oddechem?

Po Pierwsze:

Współczesny styl życia powoduje nieprawidłowe nawyki oddechowe, a przez to złe samopoczucie. Takie czynniki jak: silne emocje, napięcie, złość, stres, przejadanie się, spożywanie przetworzonych pokarmów, nadmierne mówienie, przebywanie w przegrzanych pomieszczeniach i przekonanie, że dobrze jest brać duże oddechy przyczyniają się do nadmiernego oddychania, czyli tzw. hiperwentylacji. Może ona być widoczna, jako pogłębione oddechy i duży ruch klatki piersiowej i ramion, bądź też utajona, czyli ukryta prawie nie widoczna.

Przewlekła, nawykowa hiperwentylacja może się przyczyniać do rozwoju takich dolegliwości jak:
– chrapanie, bezdech senny
– duszności, kaszel, ból w klatce piersiowej
– stres, stany niepokoju, depresji, lęku
– świsty, uczucie zwężenia dróg oddechowych
– problem z koncentracją, bóle głowy
– nieprawidłowy rozwój twarzoczaszki i dróg oddechowych
– zaburzenia w napięciu w całym ciele
– częste infekcje i stan zapalny
– problemy seksualne

Oddech wpływa pośrednio i bezpośrednio na szereg mechanizmów w ciele. Oddychamy kilkanaście razy w ciągu minuty, więc jeśli oddychamy nieprawidłowo, powtarzamy ten zły nawyk w każdej minucie, niezależnie od tego czy śpimy, czy nie.

Po drugie:

Praca z oddechem jest kluczem do wpływania na nasz układ nerwowy pobudzając część współczulną i przywspółczulną. Jesteśmy w stanie w ciągu kilku minut świadomych oddechów sami wprowadzić się w stan „walki i ucieczki” lub „regeneracji i relaksu”.
Czy po stresującym dniu w pracy, nie chciałbyś/chciałabyś kilkoma oddechami wprowadzić się w stan relaksu?
Czy przed ważnym spotkaniem tracąc uważność i koncentrację nie chciałbyś/chciałabyś kilkoma oddechami przywrócić świeżości i klarowności umysłu?

Po trzecie:

Oddychanie przez nos podczas uprawiania sportu powoduje, że oddychasz wolniej i wciągasz mniej powietrza. Rola oddechu w sporcie jest ogromna, wykonywany prawidłowo, a co najważniejsze świadomie, wpływa na jakość stanu fizycznego, psychicznego i emocjonalnego zawodnika. Umożliwia uzyskanie optymalnego pobudzenia psychofizycznego zarówno podczas treningów, jak i na zawodach.

Jak się okazuje, mało kto wie, że prawidłowy oddech wpływa na:
– utrzymanie koncentracji,

– wzrost wytrzymałości,

– prawidłową postawę ciała i stabilność,
– poprawienie dotlenienia całego ciała, m.in. mięśni i narządów,
– zapobieganie uszkodzeniom włókien mięśniowych przez kwas mlekowy (pozostając w fazie tlenowej)
– poprawne rekrutowanie mięśni do spełniania swoich funkcji, a przez to zapobieganie kontuzjom,
– trening tlenowy, który zapewnia produkcję większej ilości ATP (energii)

Po czwarte:

Jak dla mnie bardzo ważne – to praca nad kontaktem ze swoim ciałem poprzez oddech. Oddech to wspaniałe narzędzie do medytacji i nauki skupienia umysłu tylko na jednej rzeczy. Odliczając wdech i wydech, obserwując przepływ powietrza, kontrolując jego prędkość i kierunek, nie ma nic poza tym. Pracując z oddechem poznajemy swoje ciało, skupiamy się i szukamy przepony oraz doznań płynących z wewnątrz nas.

Jak pracować z oddechem?

Jeśli chcesz pracować sam z oddechem, zacznij od podstaw, znajdź odpowiednie szkolenia, kursy, po których będziesz mógł/mogła pracować nad sobą lub nad kimś i zdobywać doświadczenie oraz wykorzystywać zdobytą wiedzę. To pierwsza możliwa droga pracy z oddechem, dość długa, ale rozwojowa i być może nawet zawodowa. Przez taką drogę przeprowadzili mnie Patrick McKeown wraz z Anią Ryczek – fantastyczni ludzie i instruktorzy metody Butejki z ogromnym doświadczeniem i obszerną wiedzą – na kursie instruktorskim metody Butejki.

A jaka jest druga możliwość? Krótsza: możesz skorzystać z wiedzy i doświadczenia kogoś, kto już tą drogę przeszedł na takim kursie i poprowadzi Cię w oddechu.

Na czym polega fenomen Metody Butejki?

Otóż twórca metody – Konstantyn Pawłowicz Butejko (1923 – 2003), jako ceniony rosyjski lekarz w czasie swojej kariery lekarskiej badał wzorce oddechowe swoich pacjentów. Po latach obserwacji doszedł do wniosku, że to nadmierny oddech czyli hiperwentylacja jest główną przyczyną wielu schorzeń. Opisał on nową jednostkę chorobową, którą nazwał chorobą głębokiego oddychania. Napotykał na oczywisty opór i niezgodę ze środowiska lekarskiego, jednak pozostawał wierny swoim wnioskom. Udowadniając skuteczność swojej metody w prowadzonych badaniach, doprowadził do opatentowania jej jako „metoda leczenia hipokapnii”. Hipokapnia, czyli obniżony poziom dwutlenku węgla we krwi, który, jak się okazuje, jest kluczowy w skutecznym procesie oddychania. To, że przy wdechu dostarczymy tlen do naszego krwioobiegu, jest dopiero połową sukcesu. Drugim etapem sukcesu jest to, żeby ten tlen, przyczepiony do erytrocytu we krwi, chciał się oderwać i przetransportować do komórki, a to już jest bardziej skomplikowane.

Metoda Butejki rozprzestrzeniła się po całej Rosji, następnie dotarła do Australii (1990) i Wielkiej Brytanii (1995), aż w końcu, dzięki Ani Ryczek, Metoda Butejki dotarła do Polski (2013). Dzięki temu i ja dowiedziałam się o tej metodzie.

Obecnie, jako praktykująca instruktorka Metody Butejki, obserwuję jakie potężne narzędzie otrzymałam dla siebie, ale też dla innych, którzy pojawiają się w moim gabinecie i uczą prawidłowego oddychania. Wiele osób po prostu nie ma świadomości czym jest prawidłowy oddech, jaki on jest i gdzie należy go kierować. Tym większą radość i satysfakcję czuję, gdy udaje mi się komuś przywrócić prawidłowy wzorzec oddechowy, a dzięki temu dużo lepsze samopoczucie i wiem, że to ogromny krok naprzód.

Dlaczego Metoda Butejki?

W dzisiejszych czasach na rynku mamy dużo dostępnych metod pracy z oddechem. Wiele artykułów, stron internetowych i postów przedstawiają jaką to wielką siłę i moc ma oddech. Im więcej tych opcji pojawia się, tym trudniej jest nam wybrać i uwierzyć, która z nich jest bezpieczna i właściwa. Ja zaufałam metodzie Butejki, ponieważ to ona pomogła mi przywrócić oddech do normy w czasie Pandemii. Jest moim fundamentem i punktem wyjścia wiedzy o oddechu, który potem można rozwijać wielowymiarowo.

Moim zdaniem, dopiero po przywróceniu oddechu do naturalnej, pierwotnej formy, kiedy na co dzień i w nocy oddychamy prawidłowo, cicho i spokojnie, możemy zacząć rozmowę o innych strategiach oddechowych i zacząć czerpać z nich dodatkowe korzyści.